Kleine selectie planten uit de koffiefamilie. Rubiaceae kunnen vele vormen en kleuren aannemen. Agentschap Plantentuin Meise.

Koffiesoorten

Sinds de Europese ontdekking van de koffieplant gaan botanici op zoek naar nieuwe soorten. Er zijn vandaag 125 verschillende koffiesoorten gekend. Ze worden op hun beurt geklasseerd in de Rubiaceae of de koffiefamilie, die 13.000 verschillende soorten bevat. Slechts enkele soorten zijn geschikt om er een kopje koffie mee te maken. De twee bekendste zijn Coffea arabica en Coffea canephora, beter bekend als arabica en robusta.

Kleine selectie planten uit de koffiefamilie. Rubiaceae kunnen vele vormen en kleuren aannemen. Agentschap Plantentuin Meise.

Herbariumspecimen van Coffea arabica uit Ethiopië, 1976. Agentschap Plantentuin Meise.

arabica-koffie

Arabica is de populairste en hoogst aangeschreven koffiesoort dankzij haar vele smaaknuances. Ze geeft een mildere en aromatische koffiesmaak. Ongeveer 60% van de wereldconsumptie is arabica-koffie. De plantages van arabica-koffie liggen op grote hoogtes in de tropen: in Midden- en Zuid-Amerika, Oost-Afrika en Zuid-Oost-Azië.

Hiernaast zien we een herbariumspecimen van Coffea arabica uit Ethiopië uit 1976. Wanneer de botanicus een plant wil bewaren voor verder onderzoek, moet hij deze zo snel mogelijk drogen.

Dit doet hij ter plaatse in een plantenpers of met een droogoven. Na het drogen wordt de plant op papier vastgemaakt en voegt de wetenschapper de botanische naam, en eventueel de lokale naam, de vindplaats, datum, de naam van de verzamelaar en een uniek nummer toe.

Herbariumspecimen van Coffea arabica uit Ethiopië, 1976. Agentschap Plantentuin Meise.

Herbariumspecimen van Coffea canephora uit Guinea, 1905. Agentschap Plantentuin Meise.

Een robuustere koffie: Coffea canephora

Coffea canephora, beter bekend als robusta-koffie, dankt deze commerciële naam aan het feit dat ze minder vatbaar is voor ziekten dan arabica-koffie en dus robuuster is. Niet alleen zijn er minder bestrijdingsmiddelen nodig op de plantages, robusta levert ook een grotere oogst op dan arabica.

Robusta groeit in tegenstelling tot arabica zeer goed in laagland gebieden. Ook wordt deze soort door de consument minder geapprecieerd. Dit alles zorgt ervoor dat de soort goedkoper is. Omdat ze bitterder van smaak is en veel meer cafeïne bevat, wordt ze echter vooral in mélanges en voor koffiepoeder gebruikt.

Zo staat ze in voor de overige 40% van de wereldmarkt. De belangrijkste productielanden van robusta-koffie zijn Brazilië en Vietnam, de twee grootste koffie-exporteurs ter wereld.

Herbariumspecimen van Coffea canephora uit Guinea, 1905. Agentschap Plantentuin Meise.