Koffieneuzen

Koffiestories kreeg de hulp van gedreven vrijwilligers. Of hun interesse nu uitgaat naar de plant, het vakmanschap, collecties of tradities, allemaal hebben ze een passie voor koffie. Maak kennis met de koffieneuzen.

kof·fie·neus (de; m./v.; meervoud: koffieneuzen)

1. persoon die de blend van koffie samenstelt en controleert.
2. persoon die op zoek gaat naar materieel en immaterieel koffie-erfgoed.

De Koffieneuzen zijn 19 vrijwilligers, afkomstig uit Antwerpen, Vlaams-Brabant, Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen en Henegouwen. Met een hart voor erfgoed en koffie deden ze onderzoek naar een zelfgekozen thema omtrent koffiegeschiedenis en -erfgoed.

Kijkje achter de schermen van de Plantentuin van Meise

Vormingen

In samenwerking met de Plantentuin Meise voorzag CAG opleidingsmomenten om de Koffieneuzen wegwijs te maken in het Belgische koffieverleden, maar ook om hen de kneepjes van het erfgoedonderzoek bij te brengen.

Zo organiseerden we vier samenkomstmomenten op telkens koffie-gerelateerde locaties. De vormingen bestonden uit leerrijke, maar vooral leuke activiteiten, zoals bedrijfsbezoeken, maar ook een Ethiopische koffieceremonie.

Beeld: De Koffieneuzen kregen een kijkje achter de schermen van de Plantentuin van Meise. Wetenschappelijk directeur collecties, Piet Stoffelen, gaf hen een rondleiding door het herbarium, de serres en de prachtige tuinen.

Koffieneuzen aan de cuppingtafel van koffiebranderij the Java Coffee Company in Rotselaar

Ruiken en proeven

Een tweede vorming vond plaats bij koffiebranderij the Java Coffee Company in Rotselaar. Na een bedrijfsbezoek, leerde een échte ‘koffieneus’ onze Neuzen verschillende koffiesoorten en –brandingen proeven aan een cuppingtafel.

Beeld: Koffieneuzen aan de cuppingtafel van koffiebranderij the Java Coffee Company in Rotselaar.

Registratie archief Delhaize

Het onderzoek van de Koffieneuzen

De Koffieneuzen gingen op zoek naar lokaal koffie-erfgoed of specifieke topics. We boden hen drie onderzoekthema’s aan: de zoektocht naar (verdwenen) koffiebranders en hun bedrijfsgeschiedenis, onderzoek naar koffiehuizen en de zoektocht naar koffietradities en gewoonten.

Sommige Neuzen kozen een eigen onderzoek: iemand hielp bij de registratie van koffie-erfgoed; anderen onderzochten historische menukaarten of recepten; er werd een kinderverhaal over koffie uitgetekend; en weer anderen gingen op zoek naar de botanische geschiedenis van koffie.

Ter voorbereiding van zijn registratie overloopt Koffieneus Guido van Roey samen met de archivaris van het archief van Delhaize, Emmanuel Collet, een gestandaardiseerde registratiefiche.

Beschrijving van de afbeelding

Co-koffie-creatie

Het onderzoek van de Koffieneuzen droeg op verschillende manieren bij aan het project Koffiestories. Ten eerste legden de Neuzen de nodige lokale contacten met een grote verscheidenheid aan sectoren. Ten tweede zorgde hun regionale input voor een mooie overzichtskaart van het koffie-erfgoed in België. Ten derde maakte hun onderzoek en bezoeken deel uit van de kennisopbouw, nodig voor de inhoudelijke uitwerking van het project.

De resultaten van hun inspanningen werden geïntegreerd in de expo’s en stories op de website. Tot slot is het participatief traject dat we samen met hen aflegden een op zichzelf staand doel van het project. We zien de Neuzen dan ook als ‘ambassadeurs’ van Koffiestories.

Beeld: De Koffieneuzen tijdens een rondleiding achter de schermen bij Schuilenburg in Dendermonde. Het bedrijf is de belangrijkste verdeler van Probat-machines in de Benelux.

Leer onze neuzen kennen!

We stellen onze Koffieneuzen en hun onderzoek graag aan jullie voor. Ontdek hier hun stories!

Annette Boucneau

Naar Turkse gewoonte: het koffiehuis

Chris Lievens

Straffe koffie! Een blik op reclame en koffie

De familie Mertens – Noppen

Het Hollands Paar, drie generaties koffie

Eric Vloeberghs

‘Wat mag het zijn?’: koffie op menukaarten

Erna Cools

Over koffie-collecties en -recepten

Etienne Moernaut

Een koffie-expert aan het woord

Guido Van Roey

Registreren van koffie-erfgoed

Kathleen Boel

Stories over de oorsprong van koffie

Monique Raeymaekers

Een blik op Antwerps koffie-erfgoed

Patrick Vanrietvelde

Op zoek naar koffie in het koloniale verleden