Koffie en fair trade
Koffie wordt geteeld in het Zuiden en grotendeels verwerkt en gedronken in het Noorden. Sinds de aanleg van de eerste koloniale plantages gaat deze teelt vaak gepaard met uitbuiting van de lokale bevolking. Zo is slavernij van bij het begin een smet op het blazoen van de koffiesector.
Ook vandaag nog leven en werken vele kleine boeren in erbarmelijke omstandigheden. Het zijn onder meer deze omstandigheden die de fair trade beweging aanvecht. Ontdek het verhaal over koffie en fair trade.
Door Claudia Houben, 2020.
Beeld: Arbeiders oogsten koffie op een Midden-Amerikaanse plantage. Deroi naar J. M. Rugendas, circa 1850. Wellcome Library nr. 25222i.
De wortels van fair trade
Wat is fair trade eigenlijk? En wanneer vinden de eerste initiatieven hun oorsprong?
Koffie en fair trade: een goede match
Het succes van de vele acties van de wereldwinkels is grotendeels te danken aan de verkoop van tastbare producten, zoals bijvoorbeeld koffie en chocolade. Al snel blijkt dat koffie om meerdere redenen een ideaal verkoopgoed is om eerlijke handel mee te voeren.
Van bewustwording naar eerlijke handel
Na de Val van de Berlijnse Muur (1989) – en het einde van de verdeling van de wereld in twee machtsblokken – leggen activisten steeds meer de nadruk op eerlijke handel, dan op bewustwording.
De introductie van een keurmerk
In augustus 1987 ontstaat Stichting Max Havelaar in Nederland, genoemd naar het bekende boek van Multatuli, dat de wantoestanden op de koloniale koffieplantages in Nederlands-Indië aankaart.
Fair trade: een gevestigde waarde
Met Max Havelaar is het keurmerk voor eerlijke koffie geboren. Het is een succes en het keurmerk kent grote navolging.
Blijven bouwen aan een duurzame koffietoekomst
Zowel sociaal verantwoorde als ecologisch duurzame koffie produceren is niet evident. Vele initiatieven blijven ijveren voor deze doelstellingen.
Meer over eerlijke koffie
Prof. Peter van Dam (Universiteit van Amsterdam) vertelde in het ICAG-seminarie 'Boontje komt om zijn loontje' over hoe fair trade-koffie in de supermarkt belandde. De presentatie is nu integraal te bekijken.